De kracht van overtuigingen

Bewust gekozen

Hoeveel procent van de tijd denk je dat je bewust aan het handelen bent? Tegenwoordig plakken we overal het stickertje ‘bewust’ op: bewust eten, bewust tanken, bewust….. Alsof je overal bij nadenkt. Zeker, je kunt bewust nadenken over een keuze (tank ik Shell of BP?). Als je de keuze eenmaal gemaakt hebt, hoef je daar verder niet meer over na te denken. Je hebt nu de overtuiging geformuleerd dat dit voor jou het goede tankstation is. Je maakt er vervolgens een gewoonte van om te handelen naar je keuze/overtuiging. Daarmee maak je je gedrag automatisch: denken – kiezen – automatiseren.

Onbewust gekozen

Gedragswetenschappers zijn het er niet helemaal over eens of je 5% of 1% van de tijd bewust gedrag vertoont. Dat lees je goed, 95% tot 99% van de tijd vertonen we onbewust automatisch gedrag. Het lijkt alsof we robots zijn. Ons automatische gedrag is grotendeels gedurende ons vroege leven geprogrammeerd. Vaak zelfs zonder dat er een bewuste actie aan vooraf is gegaan. In onze onderbewuste gebruiksaanwijzing zitten overtuigingen die ons geautomatiseerde gedrag aansturen. Met andere woorden: op basis van overtuigingen handelen en denken (denken is ook gedrag) we de hele dag door op de automatische piloot.

Hoe komen we aan overtuigingen

Kort gezegd zijn overtuigingen conclusies die we maakten naar aanleiding van ervaringen. We maken iets mee en ervaren het effect hiervan. Op basis van het gevoel dat we ervaren besluiten we: dit is veilig of bedreigend, dit is goed of fout, als dit gebeurt moet ik dat doen, in dergelijke situaties moet ik me zo voelen en gedragen. Dit gebeurt grotendeels in onze hele jongen jaren, zonder dat er een bewust proces aan vooraf gaat. Overtuigingen kunnen ook ideeën en gedachten zijn die anderen ons hebben aangeleerd. Bijvoorbeeld: Zo doen wij dat hier! – Typisch iets voor de ‘De Boertjes’. – Dat kan jij toch niet! Hoor je in gedachten al een overtuiging van vroeger thuis op poppen? Een derde wijze waarop overtuigingen in ons systeem gaan zitten is de vertaling van trauma’s die we opliepen. Toen ik daar reed ging ik hyperventileren dus moet ik daar niet meer rijden. Of sterker nog: ik moet niet meer rijden. Een kromme vertaling van een gebeurtenis met verstrekkende gevolgen….

Hoe haal je de last van verkeerde overtuigingen

In eerste instantie wil je benoemen hoe je het niet wilt. Dit wil je in woorden ombuigen naar hoe je het wel wilt. Als je bijvoorbeeld last hebt van het idee ‘dat kan ik toch niet’ ga je moeizaam beginnen aan nieuwe dingen. Ben je in staat om de overtuiging om te buigen naar ‘ik kan veel leren’ of ‘ik kan altijd groeien’ dan creëer je voor jezelf een mogelijkheid om te groeien. Er wordt op dat vlak veel gewerkt met het herhalen van affirmaties (persoonlijk opgestelde helpende overtuigingen). Ik ben echter van mening dat dit je wel een eind op weg helpt maar als er niets in de onderbewuste overtuigingen wordt gewijzigd het blijft bij een denkoefening. Het wordt dan geen automatisch (denk)gedrag.

Wat werkt dan wel?

Er zijn verschillende coach-tools die kunnen helpen bij het overschrijven van oude overtuigingen op onderbewust niveau. Zelf gebruik ik hiervoor Psych-K. Mijn ervaring is dat het direct een opluchting teweeg brengt, meer gevoel van ‘vrij leven’. Dat is ook wat ik van mijn klanten terugkrijg aan feedback. Ik werk ook met IEMT en hypnose. Bij beiden ontkoppelen we de vroegere ervaring van het destijds genomen besluit dat we toen op onderbewust niveau hebben gemaakt. Dit geeft een gevoel van ruimte, meer zelfverzekerdheid.

Wat kan je nu al zelf doen?

Het start met bewustwording. Je bewust worden van de gedachtepatronen die je automatisch hanteert. Wat denk je dan als je vastloopt? Wat zeg je dan letterlijk tegen jezelf? Helpt je dat of juist niet? Samen gaan we op zoek naar omdraaiingen. ‘Ik ben niet goed genoeg’ kan worden omgedraaid naar ‘Ik ben goed’ of ‘Ik ben waardevol’ of ‘Ik mag er zijn’. Het verschilt per persoon wat de juiste formulering is. Als coach mag ik helpen in dit denkproces maar jij bepaalt natuurlijk zelf wat de juiste woorden zijn. Alleen jij kan voelen of het goed is. Daarna help ik je om met de nieuw geformuleerde overtuiging de oude te overschrijven. Het klinkt nogal hocus-pocus en zo voelt het eerst ook. En… het werkt verbluffend goed. Lees maar in de ervaringen van klanten…..