Plankenkoorts is geen stress

Een zaal vol nieuwe mensen gister. Tweemaal ook nog es. Ik mocht een aantal Keynote’s verzorgen voor een groep professionals in de zorg. Tijdens de eerste lezing de bedrijfsarts op de eerste rij. En dan heb ik altijd weer even die kriebels….. Kan ik het wel interessant genoeg voor ze maken? Weten ze het niet allemaal al wel? En wat als ik foute dingen zeg, met die bedrijfsarts erbij? En dan goddank het besef: Smeding je hebt even plankenkoorts… Niets aan de hand, zij weten de lijn van jouw verhaal nog niet. Komt goed, je hebt wel voor hetere vuren gestaan.

Zo langzamerhand weet ik voor mezelf het verschil tussen plankenkoorts en stress. De eerste geeft een gevoel van ongemak, onzekerheid, maakt me bibberig en klein. Ik kan dan bedenken dat ik er ‘ineens’ geen zin meer in heb. Kan ik het nog afzeggen, kan ik er nog onderuit? Slaat nergens op natuurlijk, dat weet ik en ik begin dan maar gewoon. Hiermee lost het ongemak gelijk op want de focus is verlegd.

Stress is anders, dat geeft me een ander gevoel, zowel fysiek als mentaal. Fysiek merk ik het aan het vastzitten van mijn schouders, iets tegen hoofdpijn aan maar nog niet erg genoeg om paracetamolletje te pakken, geen trek in eten. Gedachten als “Waar ben ik nou weer aan begonnen?” Erg onrustig in mijn gedrag: stomme klusjes doen om me bezig te houden en vooral niet te hoeven beginnen met waar ik eigenlijk zo tegen aan zit te hikken. Mijn bureau is nooit zo mooi schoon en opgeruimd als wanneer ik een lastig rapport moet schrijven. Alle strijk aan kant ook. En het onkruid tussen de tegels weggekrabd. Ik zie het mezelf doen: allemaal vluchtgedrag. Dat wat ik moet doen is waarschijnlijk in mijn hoofd te groot gemaakt. Zo’n heel rapport is teveel, ik blokkeer erop, geen inspiratie. Als ik het opdeel in deelstappen, dan lukt het wel. Dan is de lading er wat af en komt de inspiratie weer als vanzelf. Dan kan ik er in groeien.

We zouden het gevoel van plankenkoorts moeten opzoeken, daar ligt groei. De stap naar stress is net wat verder weg, die blokkeert. Van ongemak wordt de waakhond van je stress-systeem niet wakker, van stress wel en dan kan je niet meer goed nadenken. Als je stress ervaart wil je jezelf afvragen: hoe kan ik dat wat ik moet doen opdelen in kleinere stappen? Als zo’n kleinere stap je ongemak geeft, dan zit je oké. Geeft het nog steeds stress, dan wil je het nogmaals opdelen in kleinere stappen.

Net zat ik de reacties op de lezingen te verwerken. Heel die plankenkoorts bleek nergens voor nodig, mensen hebben er veel aan gehad. Toch blij dat ik het had want het zet me op scherp en dan presteer ik beter. Lang leve het ongemak!